LUSSEKATT ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΛΟΥΚΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Τα Lussekatt στη Σουηδία, σύμφωνα με το έθιμο φτιάχνονται κάθε Δεκέμβρη και έχουν ιδιαίτερη σχέση με τη γιορτή της Αγίας Λουκίας στις 13 Δεκέμβρη, η οποία σηματοδοτεί το Φως του Χριστού, που οδηγεί στα Χριστούγεννα. Πρόκειται για μικρά μπισκοτάκια με μια σταφίδα στο μέσον τους που παραμένουν στο τραπέζι, συμβολίζοντας ακριβώς το φως του Χριστού όλη τη διάρκεια των εορταστικών ημερών, όπως συμβαίνει και με τους κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα σε μας.
Το ξεχωριστό στην παρασκευή τους είναι η χρήση σαφράν (κρόκος) στη ζύμη, ή σε άλλες περιπτώσεις η χρήση κάρδαμου.
Σύμφωνα με πολύ παλιές αγροτικές δοξασίες και έθιμα τόσο το σαφράν, όσο και το κάρδαμο, είχαν τη δύναμη να διώξουν τον Διάβολο, όπως ακριβώς κάνει και το δικό μας λιβάνι.
BOLO REI, ΤΟ ΚΕΙΚ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ, ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ ΚΑΙΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΜΑΓΩΝ.
Σύμφωνα με την παράδοση όταν οι τρεις Μάγοι ακολουθούσαν το αστέρι της Βηθλεέμ για να βρουν τη φάτνη του νεογέννητου Χριστού, διαφωνούσαν για το ποιος θα δώσει πρώτος το δώρο του στο θείο βρέφος. Στον δρόμο συνάντησαν έναν αρτοποιό που τους έδωσε ένα κέικ με ένα κουκί κρυμμένο μέσα του και τους είπε ότι όποιος βρει το κομμάτι με το κουκί, αυτός θα πρέπει να δώσει πρώτος το δώρο του. Από τότε γεννήθηκε το Bolo Rei που το όνομά του σημαίνει "το κέικ του βασιλιά" και είναι κάτι αντίστοιχο με τη δική μας βασιλόπιτα, αλλά με αρκετές διαφορές τόσο στην παρασκευή του, όσο και στο έθιμο με το φλουρί. Πρόκειται για ένα αφράτο κέικ σε σχήμα κουλούρας που περιέχει ποικιλία ξηρών καρπών και φρούτων τόσο στη γέμιση αλλά και στην επιφάνειά του. Στο κυκλικό με κενό στη μέση πρέπει να περιέχει ποικιλία ξηρών καρπών (φιστίκια κάσιους, κουκουνάρι, καρύδια) και άφθονα φρούτα (πορτοκάλι, βερίκοκα, αλλά και μάνγκο ή ακτινίδια), με την προϋπόθεση ότι θα είναι είτε ζαχαρωμένα, είτε αποξηραμένα και μουσκεμένα σε κρασί του Πόρτο.
Σήμερα στην Πορτογαλία, σύμφωνα με το έθιμο, που αναφέρεται, όπως είπαμε, στην ιστορία με τους τρεις Μάγους, στο εσωτερικό του, πρέπει να τοποθετηθεί ένα κουκί ή ξερό φασόλι. Όποιος βρει το τυχερό κομμάτι, αναλαμβάνει να φτιάξει ή να αγοράσει το γλυκό για τα Χριστούγεννα της επόμενης χρονιάς.
ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ, ΕΛΛΑΔΑ. ΤΟ ΨΩΜΙ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥΣ.
Το Χριστόψωμο στην πατρίδα μας είναι το σύμβολο και ο φορέας της ευεργετικής δύναμης που ενσαρκώνεται στο νεογέννητο Χριστό. Παρασκευάζεται όπως το συνηθισμένο ψωμί, από καλύτερο όμως αλεύρι. Είναι συνήθως στρογγυλό και στην επάνω επιφάνεια του έχει σταυρό από ζυμάρι ή σφραγίδα και είναι πασπαλισμένο με σουσάμι. Σε πολλά μέρη βάζουν επίσης και καρύδια με το τσόφλι, ξερά σύκα, σταφίδες και αμύγδαλα, με τα οποία κάνουν διάφορα σχήματα. Η διαφορά του με τα άλλα συνήθη ψωμιά είναι ο πλούσιος του στολισμός με διάφορα κεντήματα «πλουμίδια» όπως ονομάζονται γεμάτα συμβολισμούς.
Ένα κεφαλαίο Β συμβολίζει το ζυγό του αλετριού, όπως επίσης και άλλες παραστάσεις αλέτρι βόδια κλπ. Στο άλλο μισό της επιφάνειας του με ένας «σωρό» ζύμης παριστάνει τη «στοίβα» ( θημωνιά), πλαισιωμένη με φύλλα αμπέλου και ελιάς, που συμβολίζουν την προσδοκία για καλή σοδειά. Επίσης πολλές φορές απεικονίζεται και το σπίτι στο οποίο προσδοκούν να έρθει η ευτυχία την καινούργια χρονιά.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το Χριστόψωμο στο τραπέζι δεν το κόβουν με μαχαίρι, γιατί τη δύναμη του καλού που είναι μέσα στο ψωμί δεν θέλουν να την βιάσουν με σίδερο που συμβολίζει τη δύναμη του κακού.
Το Χριστόψωμο σε διάφορα μέρη της Ελλάδας θα το βρείτε σε πολλές παραλλαγές, προσθέτοντας δυο κουταλιές ζάχαρη στη ζύμη ή αλείφοντάς το με μέλι μόλις το ξεφουρνίσουν καυτό, για να γίνει γυαλιστερό ή χρησιμοποιώντας αρώματα, όπως ο γλυκάνισος, ή τα κανελογαρίφαλα, ή η φλούδα του πορτοκαλιού.
BUCHE DE NOEL, ΓΑΛΛΙΑ. O ΚΟΡΜΟΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ.
Το Buche del Noel είναι το σήμα κατατεθέν για κάθε χριστουγεννιάτικο γαλλικό τραπέζι, το απόλυτο και πιο διαδεδομένο Χριστουγεννιάτικο γλυκό. Είναι ένας κορμός σοκολάτας που μοιάζει με κομμένο κούτσουρο. Έχει βαθιές ρίζες στη γαλλική ζαχαροπλαστική, καθώς χρονολογείται τουλάχιστον από τις αρχές του 17ου αιώνα. Το σχήμα του που παραπέμπει σε κορμό ή φλοιό δέντρου, έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό. Πρόκειται για αναπαράσταση του κούτσουρου που οι οικογένειες έκαιγαν στο τζάκι την Παραμονή των Χριστουγέννων, ώστε να εξασφαλίσουν καλή τύχη για το νέο έτος. Σύμφωνα με μια παρεμφερή εκδοχή συμβολίζει την οικογενειακή θαλπωρή που χαρίζει το κούτσουρο όταν καίγεται στο τζάκι για να ζεστάνει όλη την οικογένεια.
Το bûche de Noël, παρασκευάζεται από παντεσπάνι που τυλίγεται σε ρολό, πλούσια μαρέγκα, άφθονο βούτυρο και επικάλυψη από σοκολάτα. Όμως αυτό που το κάνει είναι ο εντυπωσιακός χριστουγεννιάτικος στολισμός του που επιτυγχάνεται με τη χρήση σκόνης κακάο και ζάχαρης άχνης, αλλά και με τη φαντασία και το ταλέντο ζαχαροπλαστών με υψηλή εκπαίδευση. Η παραδοσιακή συνταγή απαιτεί διακόσμηση με cranberries και κλαδάκια φρέσκου δεντρολίβανου, αλλά σε αρκετά σύγχρονα νοικοκυριά προτιμούν τα αποξηραμένα βερίκοκα και η ζάχαρη άχνη.
STOLLEN. ΤΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ «ΓΛΥΚΟ ΨΩΜΙ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ»… ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΜΠΟΥΡΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΑΜΗΛΕΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΜΑΓΩΝ.
Όταν μιλάμε για Χριστούγεννα στη Γερμανία, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να δοκιμάσουμε το παραδοσιακό ζεστό κρασί (glühwein), σήμα κατατεθέν πολλών χωρών της Κεντρικής Ευρώπης. Και αν θέλουμε να το συνοδεύσουμε με κάτι που του ταιριάζει απόλυτα, όσο κι αν ακούγεται παράδοξος ο συνδυασμός, είναι το «γλυκό ψωμί της Δρέσδης» το Stollen, η πιο διάσημη συνεισφορά της Γερμανικής ζαχαροπλαστικής στη γιορτή των Χριστουγέννων.
Το Stollen πλάθεται με φουσκώματα στην επιφάνειά του, τα οποία συμβολίζουν τις καμπούρες που είχαν οι καμήλες που μετέφεραν τους μάγους να δουν τον νεογέννητο Ιησού. Σύμφωνα με άλλους, αρχικά το έπλαθαν σε σχήμα πλεξίδας που συμβόλιζε το τυλιγμένο στις κουβέρτες θείο βρέφος.
Είναι κάτι ανάμεσα σε κέικ και στο δικό μας Χριστόψωμο. Παρασκευάζεται από αφράτη ζύμη με μαγιά, συχνά και με γέμιση αμυγδαλόπαστας ή ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα, το οποίο στολίζεται με ζάχαρη άχνη που πασπαλίζεται στην επιφάνειά του.
Μπορεί να βρίσκεται σε όλα τα ζαχαροπλαστεία, αλλά, σύμφωνα με το έθιμο για να θεωρηθεί αυθεντικό και γνήσιο, επιτρέπεται να παρασκευάζεται μόνο στη Δρέσδη, περιοχή που πρωτοεμφανίστηκε και να φέρει την ειδική χρυσαφί σφραγίδα γνησιότητας από τη Stollen Association.
PLUM PUDDING, M. BRETANIA.ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΠΟΥ ΦΕΡΝΕΙ ΓΟΥΡΙ.
Το Plum Pudding, γνωστό και ως Christmas Pudding αποτελεί το γλυκό-σύμβολο των Χριστουγέννων για τους Αγγλοσάξονες και έχει ιστορία που ξεκινά τον 14ο αιώνα Κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα μάλιστα αναδεικνύεται σε κύριο μέλημα στα ζαχαροπλαστεία και τα σπίτια, με γλυκές, πλούσιες και πολυάριθμες παραλλαγές και έχει καθιερωθεί ως το επίσημο Χριστουγεννιάτικο γλυκό.
Η πουτίγκα αυτή περιέχει ή πρέπει να περιέχει αν θέλει να λέγεται Χριστουγεννιάτικη, 13 υλικά ανάμεσα στα οποία, αποξηραμένα φρούτα, η ψίχα ψωμιού, οι κρόκοι αυγού, μαρμελάδα, τα μπαχαρικά και τα δαμάσκηνα και αλκοόλ που εκτός από τη γεύση που δίνει στο γλυκό, το βοηθά να διατηρείται αρκετό καιρό. Ψήνεται σε μπεν μαρί και κάθε ζαχαροπλαστείο ή νοικοκυριό αναπτύσσει τις δικές του τεχνικές παρασκευής.
Και όμως αυτό το περίφημο γλυκό που αποτελεί παράδοση αιώνων στη Βρετανία, απαγορεύτηκε το 1665 από τους πουριτανούς, ως… ανήθικο, ίσως λόγω της ευθυμίας που προκαλούσε η γέμιση με αλκοόλ.. Ευτυχώς αυτή η απαγόρευση ίσχυσε μόνο για 100 χρόνια και σήμερα μπορεί να δώσει ένα ιδιαίτερα γλυκό και αυθεντικό τόνο στο ταξίδι σας στο Λονδίνο
Σύμφωνα με ένα παλιό έθιμο που διατηρείται μέχρι σήμερα, πάνω στη χριστουγεννιάτικη πουτίγκα των Βρετανών, τοποθετείται απαραίτητα ένα γκι το οποίο θεωρείται ότι φέρνει γούρι.
